همبستگی نرخ ارز با شاخص بورس
همبستگی دلار و شاخص بورس
در نمودار روند تغییرات قیمت دلار و شاخص بورس را در سال‌های مختلف مشاهده می‌کنید. همانطور که مشاهده می‌شود با افزایش قیمت دلار در مقاطع مختلف، شاخص بورس نیز رشدی هماهنگ داشته و می‌توان مشاهده کرد که افزایش قیمت دلار در بازه‌های زمانی مختلف نمایاناگر افزایش شاخص کل بورس در آینده‌ای نزدیک بوده است. حال که قیمت دلار مجددا افزایش یافته آیا می‌توان انتظار بالا رفتن شاخص را داشت؟ پیش‌بینی‌ها که اینطور می‌گویند و حتی شاخص تا ۳ میلیون را تا انتهای سال محتمل می‌دانند.
در نمودار روند تغییرات قیمت دلار و شاخص بورس را در سال‌های مختلف مشاهده می‌کنید. همانطور که مشاهده می‌شود با افزایش قیمت همبستگی نرخ ارز با شاخص بورس دلار در مقاطع مختلف، شاخص بورس نیز رشدی هماهنگ داشته و می‌توان مشاهده کرد که افزایش قیمت دلار در بازه‌های زمانی مختلف نمایاناگر افزایش شاخص کل بورس در آینده‌ای نزدیک بوده است. حال که قیمت دلار مجددا افزایش یافته آیا می‌توان انتظار بالا رفتن شاخص را داشت؟ پیش‌بینی‌ها که اینطور می‌گویند و حتی شاخص تا ۳ میلیون را تا انتهای سال محتمل می‌دانند.
تعیین رابطه بین رفتارهای دوره‌ای شاخص‌های بازار سهام در بخش همبستگی نرخ ارز با شاخص بورس صنعت، خدمات و مالی در تولید ناخالص داخلی در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی (۱۳۸۰-۱۳۹۲)- قسمت ۶۶
نمودار شماره ۴-۱۷: مقایسه روند تغییرات شاخص بورس و نرخ بهره
مقایسه روند تغییرات شاخص بورس و نرخ بهره متوسط بر مبنای نمودار شماره ۴-۱۷ و بر پایه شاخص ثابت نشان نرخ بهره رسمی می دهد که طی بازه زمانی مورد بررسی، روندی تقریبا تثبیت شده متاثر از سیاست های دستوری داشته و در مواردی اندک تغییرات کاهشی یا افزایشی داشته است. در حالی که شاخص بورس روندی همواره صعودی و در سال های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ روندی جهشی داشته است.
۴-۶- ۶- تحلیل همبستگی متغیرها
شکل دیگری از تعیین ارتباط بین متغیرهای کلان اقتصادی مشتمل بر نرخ بهره، نرخ تورم، تولید ناخالص داخلی، رشد اقتصادی، نرخ ارز و شاخص کل بورس، استفاده از تحلیل همبستگی است. در این صورت هر یک از متغیرها به عنوان سری زمانی با شاخص بورس به صورت دو دویی مورد مقایسه قرار گرفته و ارتباط بین آن دو بر مبنای علامت و مقدار ضریب همبستگی تفسیر گردیده است. معمولا در تحلیل های خطی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده می شود. ضریب همبستگی پیرسون به منظور تعیین میزان رابطه، نوع و جهت رابطه ی بین دو متغیر فاصله ای یا نسبی و یا یک متغیر فاصله ای و یک متغیر نسبی به کار برده می شود. در واقع این ضریب، متناظر پارامتری ضریب همبستگی اسپیرمن می باشد.این ضریب بین ۱- و ۱ تغییر می کند. اگر ۱ r =بیانگر رابطه ی مستقیم کامل بین دو متغیر است؛ رابطه ی مستقیم یا مثبت به این معناست که اگر یکی از متغیرها افزایش (کاهش) یابد، دیگری نیز افزایش (کاهش) می یابد. ۱- r = نیز وجود یک رابطه ی معکوس کامل بین دو متغیر را نشان می دهد. رابطه ی معکوس یا همبستگی نرخ ارز با شاخص بورس منفی نشان می دهد که اگر یک متغیر افزایش یابد متغیردیگر کاهش می یابد و بالعکس. قبل از تخمین مدل نمودار همبستگی متغیرهای مدل میتواند بسیار مناسب باشد. همبستگی نمایانگر همخطی اجزای مدل می باشد. نتایج تحلیل همبستگی بین متغیرها طی جدول شماره ۴-۱۴ خلاصه شده است:
جدول شماره ۴-۱۴: تحلیل همبستگی متغیرهای کلان و شاخص بورس
بررسی رابطه دلار و بورس | پس از افزایش نرخ دلار، نوبت رشد بورس است؟
1399/07/08
از سال ۹۰ تا کنون، حرکت نرخ دلار و شاخص کل بازار سرمایه در یک جهت بوده است. اما در برخی از دوره‌ها همبستگی دو بازار بیشتر بوده و در برخی از دوره‌ها کمتر. آیا بعد از افزایش نرخ دلار و مسیر صعودی آن، نوبت به رشد شاخص کل بازار سرمایه می‌رسد؟
به گزارش فراسرمایه ، بررسی روند دو بازار سرمایه و دلار از ابتدای سال 90 تا پایان سال 98 نشان‌دهنده سرعت بالای رشد شاخص کل بورس نسبت به میزان افزایش قیمت دلار است، در حالی که بورس رشد 2101 درصدی را طی 9 سال اخیر (تا پایان اسفند گذشته) داشته دلار 1254 درصد گران شده است.
قیمت دلار در آغاز دهه 90 معادل هزار و 100 همبستگی نرخ ارز با شاخص بورس تومان بود که براساس نرخ‌های اعلامی صرافی ملی تا پایان سال 98 با افزایش قیمت 13 هزار و 800 تومانی، به رقم 14 هزار و 900 تومان رسید.
در این مدت شاخص کل بورس حدود 490 هزار واحد رشد کرده یعنی از سطح حدود 23 هزار واحدی به سطح 512 هزار واحدی رسید. طی سال‌های اخیر اقتصاد ایران در دو سال 91 و 97 متحمل تحریم شد و بیشترین نوسان بازارها در این دو دوره رخ داده است. نمودار زیر نشان می‌دهد هر کدام از بازارهای دلار و بورس چه واکنشی به این دو تحریم داشته‌اند؟
این نمودار نشان می‌دهد دلار در هر دو دوره رفتار یکسانی داشته و روند صعودی مشابهی را طی کرده اما واکنش شاخص بورس به تحریم‌های اقتصادی اخیر شدیدتر بوده است.
روند نوسان شاخص کل بورس و نرخ دلار بین سال‌های 90 تا 98.
طی سال‌های 90 و 91 که دوره اول تحریم‌ها بود دلار رشد 209 درصدی (معادل دو هزار و 300 تومانی) را به ثبت رساند که بیش از سه برابر میزان رشد شاخص کل بورس است، این شاخص تنها 14 هزار واحد یعنی 61 درصد رشد کرد. دلار در اسفند ماه سال 91 سه هزار و 400 تومان نرخ‌گذاری شد، شاخص کل بورس نیز عدد 37 هزار واحد را نشان می‌دهد.
اما در اردیبهشت ماه سال 97 و با خروج ترامپ از برجام دور جدیدی از تحریم‌ها علیه ایران آغاز شد و هنوز ادامه دارد. طی دو سال 97 و 98 اگر چه سرعت رشد در این دو بازار بالا بوده اما بورس با سرعت بیشتری رشد کرده است. در دوره دو ساله ذکر شده در حالی که شاخص کل معادل 432 درصد رشد کرده، اما دلار کمتر از نصف این مقدار (204 درصد) رشد کرده است.
در حالی که با بالا رفتن فشار تحریم‌ها از سال 97 روند رشد بورس و دلار تفاوت معناداری داشته اما بین سال‌های 92 تا 96 میزان رشد این دو بازار همبستگی بیشتری را نشان می‌دهد و تقریبا یکسان بوده است.
بازدهی بورس و دلار در دو تحریم دهه 90 (سال‌ها 91 و 97)
در این گزارش روند بازارها طی شش ماهه ابتدایی سال جاری لحاظ نشده اما بازدهی 232 درصدی شاخص کل بورس و 79 درصدی در این دوره نشان می‌دهد که روند دوسال اخیر در این دو بازار هنوز جریان دارد.
